Svećice i grejači
Svećice
Svećice se koriste na vozilima koja rade na benzin. Svećica služi da zapali mešavinu goriva i vazduha u cilindru. Većina motora koristi jednu svećicu po cilindru a neki motori čak i dve.
Svećice su jedna od značajnih komponenata motora, a opet retko ima pravilnog objašnjenja o ovom važnom delu svakog motora. Ljudi često kupuju jeftine i neodgovarajuće svećice misleći da one obavljaju jednak posao kao i svaka druga svećica.
Za 150 godina svećice su pretrpele razna poboljšanja, najviše primenom naprednih i pažljivo odabranih materijala.
Njihova namena i princip rada ostali su isti, ali su se uslovi rada značajno pooštrili. Svećice su konstrukciono prilagođene određenom motoru i njegovim radnim uslovima. One moraju pravovremeno stvoriti i do više hiljada jakih varnica u minuti, pritom pouzdano paleći smešu. Taj zadatak treba da ispunjavaju dugi niz kilometara, zatvarajući prostor sa agresivnom sredinom, gde temperatura može biti preko hiljadu stepeni, a pritisak premašiti 50 bara. Zbog raznolikosti konstrukcija benzinskih motora, kao i njihovih uslova i režima rada, razlikovaće se i toplotno opterećenje koje svećice trpe. Ali u svim motorima zahteva se isto: svećica ne sme preći temperaturu od oko 850° da ne bi došlo do samopaljenja smeše, ali opet mora biti dovoljno ugrejana da bi se na njenom vrhu sagorela garež, za šta treba da ima temperaturu od oko 450°–500°. Idealno bi bilo kada bi motor stalno radio u istom režimu, što u vozilima nikako nije slučaj, pa odvođenje toplote sa svećice mora biti precizno usklađeno da bi se ona mogla prilagoditi svim pa i ekstremnim režimima rada motora.
Najvažniji deo svećice su elektrode između kojih se pravi varnica za paljenje. Obično se koriste čelik/nikl elektrode, dok su novije svećice od plemenitih metala kao što su platina ili legure zlata i paladijuma. Ove svećice su manje podložne eroziji te obezbeđuju duži životni vek i otpornije su na zaprljanost.
Svećice imaju svoj vek trajanja koji zavisi od vrste svećica, kvaliteta goriva kao i načina vožnje. Interval zamene se kreće od 10-30.000 km ili svake dve godine u zavisnosti od tipa svećice i preporuka proizvođača. U slučaju da koristite TNG kao pogonsko gorivo, navedene brojke prepolovite. Dakle, intervali zamene svećica razlikuju se u zavisnosti od vrste vozila, vrste goriva, oblika i materijala elektroda svećice. U svakom slučaju, svećice se moraju zameniti pre nego što počne izostajanje paljenja u pojedinim cilindrima.
Neispravne svećice uzrokuju:
– povećanu potrošnju goriva
– otežano paljenje
– slabije ubrzanje
– neravnomeran rad motora
Osim navedenog neispravne svećice mogu da oštete druge električne uređaje u sistemu paljenja. Loše svećice mogu da izazovu zastoj u radu cilindra i uzrokuju paljenje signalne lampice. Ignorisanje ovih znakova može dovesti do oštećenja katalizatora i njegove zamene, čija cena višestruko nadmašuje cenu jednog kompleta svećica.
Grejači
Grejači se koriste se na vozilima koja rade na dizel. Služe da zagreju gorivo pre paljenja.
Najčešći simptomi neispravnih grejača:
– otežano paljenje
– slabije ubrzanje
– buka u radu
– neravnomeran rad motora